Kolejna edycja międzynarodowej konferencji „Zakłady termicznego przekształcania odpadów komunalnych jako regionalne instalacje” odbyła się w dniach 15-17 stycznia 2014 roku. Konferencja, jak co roku połączona była z wyjazdem technicznym i wizytacją zagranicznych spalarni odpadów. W tym roku uczestnicy konferencji mogli zapoznać się z rozwiązaniami zastosowanymi na instalacjach w Bratysławie i Budapeszcie.
W pierwszym dniu konferencji odbyły się obrady, które poruszały kwestie związane z realizacją i eksploatacji ZTPOK. Umiejscowienie spalarni odpadów w KPGO na lata 2015-2022 przedstawiła dr inż. Beata B. Kłopotek z Ministerstwa Środowiska. Podkreśliła, iż w nowej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 powinny być budowane takie instalacje, które zapewnią efektywność energetyczną i traktowane powinny być wyżej w hierarchii sposobów postępowania z odpadami.
Blok tematyczny dot. doświadczeń eksploatacyjnych rozpoczął prof. dr hab. inż. Grzegorz Wielgosiński. Zwrócił m.in. uwagę na konsekwencje związane ze zbyt częstym przerywaniem procesu spalania i „efektem pamięci” w spalarni. Podkreślił, że każde zachwianie parametrów prowadzenia procesu spalania, a w szczególności nagły, istotny wzrost stężenia tlenku węgla, lub pojawienie się sadzy skutkuje wielogodzinnym podwyższeniem emisji dioksyn z instalacji.
Czekając na polskie realizacje większość doświadczeń zaprezentowanych podczas obrad oparta była na zagranicznych przykładach. Kompleksowy obraz problemów eksploatacyjnych spalarni omówiła dr Jana Suzová z zakładu SAKO w Brnie. Uwypukliła, że kaloryczność odpadów, korozja i erozja elementów kotła, utrzymanie stabilności procesu, awarie i przestoje instalacji to najważniejsze problemy stojące przed zarządzającymi.
Przykłady problemów eksploatacyjnych związanych ze współspalarniem odpadów i osadów ściekowych, na przykładzie instalacji w Linzu, przedstawił Jacek Chrząstek z firmy Strabag. Jego zdaniem spalanie w piecu fluidalnym to optymalne rozwiązanie przy tym zestawieniu rodzajów wsadu.
Przykłady problemów eksploatacyjnych związanych ze współspalarniem odpadów i osadów ściekowych, na przykładzie instalacji w Linzu, przedstawił Jacek Chrząstek z firmy Strabag. Jego zdaniem spalanie w piecu fluidalnym to optymalne rozwiązanie przy tym zestawieniu rodzajów wsadu.
Zagadnienia coraz niższej ilości i kaloryczności odpadów w instalacjach ZTPOK, przedstawił prof. dr hab. Włodzimierz Urbaniak. W swoim referacie wykazał, że segregacja odpadów nie wpływa negatywnie na kaloryczność odpadów, jednocześnie zwiększa bezpieczeństwo procesu, między innymi poprzez eliminację substancji niebezpiecznych.
Najistotniejszym i zarazem najdroższym elementem ZTPOK jest system oczyszczania gazów spalinowych. Ten ważny segment instalacji omówił szczegółowo dr inż. Henryk Skowron. Z dużym zainteresowaniem uczestników spotkało się zestawienie czynników stymulujących decyzję o konfiguracji technologicznej i technicznej etapu oczyszczania spalin.
Wg prof. dr hab. inż. Janusza Mikuły, wszystko wskazuje na to, że pod koniec 2015 roku, w powstałych 6 instalacjach spalane będzie ok. 1000 tys. Mg odpadów rocznie. W wyniku ich spalenia powstanie ok. 270 tys. Mg żużli i popiołów i ok. 70 tys. Mg popiołów lotnych, pyłów z odpylania i placków filtracyjnych z procesu oczyszczania gazów. Właściwe zagospodarowania tego typu odpadów staje się poważnym wyzwaniem ekologicznym i technologicznym.
Jedną z sześciu instalacji będzie krakowska spalarnia, której aktualny stan realizacji przedstawił Jakub Bator z KHK. Obecnie trwają prace budowlane, które mają doprowadzić do przekazania ZTPOK pod koniec 2015 roku. Instalacja, wyposażona będzie w dwie linie o wydajności 220 tys. Mg rocznie. Powstała energia będzie mogła pokryć 10% zapotrzebowania miasta na ciepło. Natomiast powstała energia elektryczna odpowiadać będzie rocznemu zapotrzebowaniu miejskich tramwajów lub oświetleniu miasta.
Czy energia powstała w procesie spalania będzie traktowana jako odnawialna? Na to pytanie, na podstawie obecnych zapisów ustawowych, próbował odpowiedzieć dr inż. Henryk Skowron. Wskazał na dość znaczne nieścisłości w porównaniu unijnych i krajowych aktów prawnych. Szansą usystematyzowania tej kwestii może być ustawa o OZE, na którą tak czeka cała branża energetyczna.
Warto przyjrzeć się rozwiązaniom przetestowanym i wprowadzonym w krajach o podobnych realiach do Polski. Takimi przykładami, w zakresie termicznego przekształcania odpadów, są Słowacja i Węgry, które mają zbliżone do Polski poziomy PKB na mieszkańca oraz średnią zarobków (w przeliczeniu ok. 3200 zł). Ponadto kraje te posiadają zbliżone do nas wartości wytwarzanych odpadów na mieszkańca.
Dlatego tamtejsze zakłady termicznego przekształcania odpadów były obiektami wizytowanymi przez uczestników wyjazdu zorganizowanego w ramach konferencji.
Obecnie bratysławska instalacja przetwarza rocznie ok. 140 tys. ton odpadów o średniej kaloryczności ok 8250 kJ/kg. Powstająca w procesie energia cieplna i elektryczna jest wykorzystywana na potrzeby własne, a nadwyżka sprzedawana do sieci miejskiej, co pokrywa ok. 80% kosztów funkcjonowania zakładu. Dodatkowy zysk pochodzi ze sprzedaży złomu żelaznego odzyskanego z żużli, co pokrywa ok. 10% kosztów.
Instalacja w Budapeszcie została wybudowana w 1982 roku, jednak w latach 2002-2005 przeszła gruntowną modernizację. Obecnie spalarnia ma wydajność 420 tysięcy ton odpadów rocznie, co stanowi ok. 65–70% całego strumienia odpadów wytwarzanych przez 1,700 tys. mieszkańców Budapesztu. Instalacja składa się z 4 linii, które doprowadzają odpady do palenisk z rusztem walcowym i może przekształcić 15 ton odpadów na godzinę. Podczas wizytacji zarządzający zakładem wyjaśnili, że obecnie instalacja pracuje na 3 liniach, co wynika z niewystarczającego strumienia odpadów.
Dlatego tamtejsze zakłady termicznego przekształcania odpadów były obiektami wizytowanymi przez uczestników wyjazdu zorganizowanego w ramach konferencji.
Obecnie bratysławska instalacja przetwarza rocznie ok. 140 tys. ton odpadów o średniej kaloryczności ok 8250 kJ/kg. Powstająca w procesie energia cieplna i elektryczna jest wykorzystywana na potrzeby własne, a nadwyżka sprzedawana do sieci miejskiej, co pokrywa ok. 80% kosztów funkcjonowania zakładu. Dodatkowy zysk pochodzi ze sprzedaży złomu żelaznego odzyskanego z żużli, co pokrywa ok. 10% kosztów.
Instalacja w Budapeszcie została wybudowana w 1982 roku, jednak w latach 2002-2005 przeszła gruntowną modernizację. Obecnie spalarnia ma wydajność 420 tysięcy ton odpadów rocznie, co stanowi ok. 65–70% całego strumienia odpadów wytwarzanych przez 1,700 tys. mieszkańców Budapesztu. Instalacja składa się z 4 linii, które doprowadzają odpady do palenisk z rusztem walcowym i może przekształcić 15 ton odpadów na godzinę. Podczas wizytacji zarządzający zakładem wyjaśnili, że obecnie instalacja pracuje na 3 liniach, co wynika z niewystarczającego strumienia odpadów.
